|
Azərbaycan Respublikasının ərazisi 86,6 min kv.km.-dir.
Əhalisinin sayı 8141,4 min nəfərdir (2002-ci ilin əvvəlində).
Respublikanın tərkibinə bir muxtar qurum - Naxçıvan Muxtar Respublikası, 65 rayon, 69 şəhər, 13 şəhər rayonu, 130 şəhər tipli qəsəbə və 4354 kənd yaşayış məntəqəsi daxildir.
Dövlət dili Azərbaycan dilidir. Əhalinin 95%-dən çoxu bu dildə danışır.
Paytaxtı Bakı şəhəridir.Əhalisi 2 milyon nəfərə yaxındır.
Milli pul vahidi manatdır.
Azərbaycan əhalisinin əksəriyyəti islam dininə sitayiş edir. Ölkədə müsəlman məscidləri ilə yanaşı pravoslav-rus, pravoslav-gürcü, yəhudi, erməni-qriqorian, molokan, katolik, protestant, həmçinin digər dini icmalar mövcuddur.
1988-ci ildən Ermənistan tərəfindən başlanılmış ərazi iddiaları və hərbi təcavüz nəticəsində Azərbaycanın ərazisinin təqribən 20 faizi Ermənistan tərəfindən işğal edilmiş və 1 milyona yaxın əhali qaçqın və ya məcburi köçkün vəziyyətindədir.
Siyasi quruluş
Azərbaycan dövləti demokratik, hüquqi, dünyəvi, unitar respublikadır. 1991-ci il oktyabrın 18-də dövlət müstəqilliyini elan edilmişdir.
1995-ci il noyabrın 12-də keçirilən referendumda Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası qəbul edilmişdir. Dövlət hakimiyyəti hakimiyyətlərin bölünməsi prinsipi əsasında təşkil edilir: qanunvericilik, icra və məhkəmə hakimiyyəti.
Qanunvericilik hakimiyyətini Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi həyata keçirir. Bir palatalı Milli Məclis majoritar seçki sistemi, ümumi, bərabər və birbaşa seçki hüququ əsasında sərbəst, şəxsi və gizli səsvermə yolu ilə 5 il müddətinə seçilən 125 deputatdan ibarətdir.
2000-ci ildə keçirilən sonuncu parlament seçkilərində Yeni Azərbaycan Partiyası deputat mandatının əksəriyyətini qazanmışdır. YAP ilə bəraber daha 8 partiya - Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası, Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası, Ana Vətən Partiyası, Kommunist Partiyası, Yurddaş Partiyası, Azərbaycan Naminə Alyans Partiyası, Sosial Rifah Partiyası və Ümid Partiyası Milli Məclisdə öz nümayəndələri ilə təmsil olunurlar. Müsavat və Milli İstiqlal partiyalarının nümayəndələri parlamentə seçilsələr də, partiya sıralarından çıxarıldıqlarına görə, bitərəf deputat kimi fəaliyyət göstərirlər. Ümumiyyətlə isə Azərbaycanda rəsmi qeydiyyatdan keçmiş 42 siyasi partiya mövcuddur.
Dövlətin başçısı - Azərbaycan Respublikasının Prezidentidir. İcra hakimiyyəti Prezidentə mənsubdur. Prezident ümumi, bərabər və birbaşa seçki hüququ esasında, sərbəst, şəxsi və gizli səsvermə yolu ilə 5 il müddətinə seçilir. 3 oktyabr 1993-cü il və 11 oktyabr 1998-ci ildə keçirilən prezident seçkilərində Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilmişdir.
Prezidentin yuxarı icra orqanı Baş nazirin rəhbərlik etdiyi Nazirlər Kabinetidir.
Azərbaycan Respublikasında məhkəmə hakimiyyetini ədalət mühakiməsi yolu ilə yalnız məhkəmələr - Konstitusiya Məhkəməsi, Ali Məhkəmə, Apellyasiya məhkəmələri, ümumi məhkəmələr və digər ixtisaslaşdırılmış məhkəmələr həya takeçirirlər.
| |